Is politiek links kapot? (deel 2)

(Oorspronkelijke tekst: september 2017. Redactioneel bijgewerkt mei 2018)
Aanleiding: column Tom-Jan Meeuws (NRC) van 18 mei 2018.

Waarom laten de linkse partijen het inhoudelijke, linkse geluid niet luid en duidelijk klinken?  En dan niet 'ieder voor zich', maar gezamenlijk. En niet op één of een paar issues, maar over de volle breedte. In de vorm van - bijvoorbeeld -  een alternatief coalitie-akkoord van 'Verenigd Links'.
Dat brengt een veel duidelijker links 'tegengeluid'. Een aansprekend alternatief voor het christelijk-liberale regeerakkoord.
Het kan ook de basis zijn voor een links schaduwkabinet, waarmee je de komende jaren zichtbaar aan de weg kunt timmeren (en warm kunt lopen, want je weet maar nooit…).

Een column van Rosanne Hertzberger vormde eerder al de  aanleiding tot een 'Kanttekeningen'-Blog. 

Later in september 2017 was dat een paginagroot artikel van Tom-Jan Meeus, politiek columnist van de NRC, in de weekendkrant.

Zijn stuk is een feest der herkenning, hoewel  'feest' in dit geval bepaald niet de meest gelukkige term is. Tom-Jan Meeus signaleert een paar, voor de linkerkant van het parlementair-politieke spectrum, heel vervelende dingen. Hem valt iets op, en hij is niet de enige:

"Intussen blijft opmerkelijk dat de oppositie al een half jaar de radiostilte van de onderhandelende partijen volgt. De meeste oppositieleiders verwachten blijkbaar te scoren met verzet tegen Rutte III, niet met eigen ideeën: onthullend in al zijn eenvoud, en eenvoudig onthullend."

Waarna hij stilstaat bij de - sorry Jesse-  egotripperij van Klaver, de politieke onmacht van Asscher, en de angstcultuur ('zelfontkenning' zegt Meeus) binnen de SP.

Zijn conclusie: "Zo ligt links nog steeds in de touwen." En minstens zo confronterend: "Wie wil dat politiek over inhoud gaat, moet blijkbaar bij rechts zijn." Waarna - in zijn analyse - 'nieuw rechts' óók nog eens de drager van verzet tegen doorschietend kapitalisme en vrije marktdenken aan het worden is.  Is er een urgentere 'wake up call' mogelijk???

Slapend links?

Maar helaas, een staaltje 'slapend links' heb ik, als betrokken, maar niet politiek-actief burger, een poosje terug ook zelf mogen meebeleven.
Dat zit zo: de informatie-armoede rond de formatie beschouwend, lanceert een ex-collega van me een even simpel als uitstekend idee: waarom benutten de linkse partijen de op slot zittende monden  van de bij de formatie betrokken politici niet om het eigen, linkse geluid luid en duidelijk te laten klinken?  En dan niet 'ieder voor zich', maar gezamenlijk. In de vorm van - bijvoorbeeld -  een alternatief coalitie-akkoord van 'Verenigd Links'.
Inhoudelijk is dat best haalbaar. Een kwestie van willen. En je slaat er een hoop vliegen in één klap mee. Zo kan het een startschot zijn voor méér linkse samenwerking in de toekomst. Het brengt een (hoop ik dan maar…) duidelijk links 'tegengeluid'. Een aansprekend alternatief voor het dood-onderhandeld vierkante centimeterakkoord dat we over een paar weken tegemoet kunnen zien.
Het kan ook de basis zijn voor een (waarom niet?) links schaduwkabinet, waarmee je de komende jaren zichtbaar aan de weg kunt timmeren (en warm kunt lopen, want je weet maar nooit…).
Het momentum is er: de informatiestop van onderhandelend rechts zou zomaar kunnen betekenen dat journalistiek Nederland méér dan geïnteresseerd de aandacht op links richt.  

Onder het motto 'niet geschoten altijd mis' mail ik - politiek betrokken leek - het idee op 29 juni (dus ruim 2 maanden geleden) richting de SP-fractie van de Tweede Kamer. Dat blijkt niet de meest gelukkige keus. De éénregelige reactie van een fractiemedewerker luidt: "Er is al maandenlang veel overleg tussen SP, GroenLinks en PvdA, dus dat komt helemaal goed!"

Ik doe op 7 juli nog een tweede poging. Zo diplomatiek mogelijk formulerend: "… de reactie komt op mij als ontvanger een beetje nietszeggend en wat afhoudend over. Of het idee, zoals gedaan door mijn ex-collega interessant is - of totaal niet -  wordt niet duidelijk. De teneur is vooral een beetje 'ga maar rustig slapen, wij regelen het wel"

Het 'antwoord' komt op 10 juli: "…het was zeker niet bedoeld als afhoudend. Er is al maandenlang overleg tussen deze partijen en wij zien dan ook graag een linkse samenwerking die leidt tot een links Kabinet. Dat we nu niet aan de bal zijn mag duidelijk zijn, maar er wordt hier dag in dag uit gewoon doorgewerkt voor onze idealen."
Ik heb het woord  'antwoord' bewust tussen aanhalingstekens gezet. Immers: het door ons geformuleerde, helemaal niet zo revolutionaire, voorstel beoogt juist om links aan de bal te krijgen. Wat nog iets heel anders is dan een links kabinet. Kennelijk dringt de essentie (en de nuance) dus niet door.

Wake up!

Tja, en dan komen in september die artikelen en columns over de 'stilte op links'. En dan denk ik, niet voor het eerst: wéér een kans gemist, fracties van SP, PvdA en Groen Links!
Dat missen van kansen kán nog steeds gekeerd worden.  Want ook als over, pakweg 2-3 weken het confessioneel-liberale regeerakkoord er eindelijk is, kan Verenigd Links de koppen bij elkaar steken, en met een krachtig alternatief 'regeerakkoord' al die artikelen en columns logenstraffen.  Waarschijnlijk niet eens tot ongenoegen van de schrijvers ervan.

Blijft de vraag: wie gaat erin slagen 'slapend links' wakker te kussen?